Heemaf
Poseren tijdens eerste proefrit van locomotieven voor Java. In midden met vlinderdasje HEEMAF directeur Keus (1928)
TCS/Heemaf
Twentsch Centraal Station voor Stroomlevering / Heemaf (1916)
Rento Hofstede Crull
De oprichter van de Heemaf bij een machine van de General Electric Company tijdens de Wereldtentoonstelling in Chicago (1893).
Systeem Coq Utrecht
Lossen van een 10 kV (1922)
Heemaf
Elektrische centrale Helpman Groningen 1914
Heemaf (Hofstede Crull & Willink)
2 transformatorzuilen op wagon van Staatsspoorwegen (1-9-1913)
Hazemeyer
Reyrolle hal (1922)
Heemaf
Een Heemaf vrachtauto met daarop een Heemaf motor staat voor de nieuwe Heemaf fabriek (1900)
Heemaf
Wikkelarij 1922
Smit Slikkerveer
Draaistroomgenerator 16-11-1912
Smit Transformatoren
Vervoer transformator door fa. Frederiks d.m.v. paardentractie (1913-1915)
Heemaf
Grote machine hal 1919
Electromotorenfabriek (EMF) Dordt
Wikkelarij Ruckphen (1948)
EMF Dordt
Werklui van Willem Smit & Co's Electromotorenfabriek in Dordrecht (1916)
Systeem Coq Utrecht
Hidde Nijland, oprichter Coq Utrecht met de fabriek (1920)
Hazemeyer
Floris Hazemeyer, oprichter van Hazemeyer bij de fabriek aan de Tuindorpstraat in Hengelo (1914)

Laatste updates

Biografie Rento Wolter Hendrik Hofstede Crull (1863-1938)

Rento Wolter Hendrik Hofstede Crull, elektriciteitspionier, sportman en fabrikant

PortretHofstedeCrull-1917
Rento Wolter Hendrik Hofstede Crull rond 1917. Bron: HHG

Rento Wolter Hendrik Hofstede Crull (26-11-1863, Meppel - 08-09-1938 Doetinchem). Vader: Wolter Hendrik Crull (1828-1864). Moeder: Catharina Annette Kuiper (1831-1909). Echtgenote 1 Aleida Johanna Hendrika Dikkers (1865-1928). Echtgenote 2: Elisabeth Kühm. Kinderen: 4 dochters: Johanna (1895-1945), Catharina Annetta Jacoba (1897-1989), Woltera Hendrika (1900-1966 )  Aleida Johanna Hendrika (1902-1971)

Inleiding
Rento Wolter Hendrik Hofstede Crull werd geboren in 1863. Na de lagere school in de stad Groningen en een weinig succesvol verlopen HBS tijd in diezelfde stad, werkte hij enkele jaren in een fabriek in Borne. Hij pakte daarna de studie weer op. Ditmaal aan de technische hogeschool in Hannover, waar hij elektrotechniek studeerde.

In 1891 ontwikkelde hij veel activiteit voor het Amerikaanse bedrijf Thomson Houston' op de grote elektriciteitstentoonstelling in Frankfürt am Main. Direct na die tentoonstelling volgde een periode van drie jaren praktisch werken in de fabrieken van Thomson Houston en General Electric in de Verenigde Staten. Hij bezocht daar ook de Wereldtentoonstelling in Chicago van 1893. 

Op 1 april 1894 begon hij in Borne een technisch bureau, dat zich aanvankelijk vooral toelegde op installatiewerk, op de handel in elektrotechnische materialen en op het stichten van openbare elektriciteitsbedrijven. In 1897 volgde zijn associatie met de werktuigbouwkundige ingenieur Willem Willink en stichtten zij samen de firma 'Hofstede Crull en Willink'.

Spanningsmeter gemaakt  tussen 1897 en 1900 door Hofstede Crull & Willink, Bron: Gemeentearchief Borne

Na verhuizing naar Hengelo in 1900, vervaardigde het bedrijf in toenemende mate ook eigen elektrotechnische producten. Deze laatste activiteit nam nog sneller toe, nadat de firma in 1908 werd omgezet in de naamloze vennootschap: 'Hengelosche elektrische En Mechanische Apparaten Fabriek' HEEMAF. Vanaf 1915 behoorde ook de fabricage van elektromotoren en generatoren tot de HEEMAF-activiteiten.  

Lees meer

AFO Hattem op de Beurs in Milaan (1956)

Michel Boerkamp stuurde mij een mooie foto uit 1956 van een beurs stand in Milaan waar de AFO uit Hattem met een stand vertegenwoordigd was. De foto is gemaakt door de opa van zijn vrouw, Geert van der Wal, oud werknemer en gepensioneerd AFO medewerker (overleden in 2020). Ook stuurde hij nog 3 documenten (indiensttreding AFO 1949, getuigschrift en pensioenoverzicht uit die tijd. 

Bron: Michel Boerkamp

 

Links Getuigschrift Geert van der Wal tbv Militaire Dienst, rechts pensioenregeling bij AFO te Hattem.

Geert van der Wal - in dienst bij de AFO in Hattem (1949)

Bron: Michel Boerkamp

 

 

 

{jcomments off}

Lees meer

Fotoalbum diverse Waterkrachtwerken op Java (Nederlands Indië 1920-1935)

Roy Jansson stuurde mij een aantal foto's van een boekje dat in zijn bezit is gekomen. Het zijn foto's van verschillende Waterkrachtwerken t.b.v. elektriciteit in Java, Nederlands Indië begin jaren 20/30 van de vorige eeuw. Veel van deze Waterkrachtwerken zijn opgericht met hulp van Nederlandse/Duitse en Engelse bedrijven uit die tijd.

Je kunt dat goed zien aan de machines die in de hallen staan. Op de foto van Lamadjan staan bijvoorbeeld een grote generator, enkele dynamo's (elektromotoren) en andere machines van Smit Slikkerveer, de schakelinrichting is van de Heemaf uit Hengelo, transformatoren o.a. van Smit. Het fotoboek is waarschijnlijk afkomstig van een hoofdingenieur of technisch engineer die onderhoudswerkzaamheden verrichte of verbeteringen aanbracht aan de technische installaties van deze Waterkrachtwerken.

Op de foto's zien we ook verschillende Waterkrachtwerken (WKW) in Java waarvan ik nog nooit gehoord had, behalve Waterkrachtwerk Lamadjan. Klik hier voor een uitgebreid artikel over WKW Lamadjan met fotomateriaal en film.

Ik ben het e-mail adres kwijt van Roy, dus als hij dit ziet hoop ik dat hij een reactie stuurt (onder de foto) ik wil graag het hele fotoalbum op de website plaatsen. Hieronder een aantal foto's. Totaal waren het ongeveer 100 foto's en dit zijn unieke foto's.

 

Lees meer

Hendrik Buursink - 50 jaar Heemaf / Holec Projects

Wynand Buursink stuurde mij een aantal foto's van zijn vader die in totaal 50 jaar bij de Heemaf in Hengelo heeft gewerkt. Hij werkte van 1942 tot 1992 bij de Heemaf (later Holec Projects).

Hieronder in het kort zijn loopbaan bij de Heemaf en bij Holec.

Hendrik Buursink werd geboren in 1928.  Na 7 jaren lagere school (Leusveen school) begint hij op zijn 14e (14-9-1942) als loopjongen bij de Heemaf bij het Centrale Postbureau. Hij werkt daar 1 jaar. Daarna gaat hij naar de afdeling lichtdruk en vanaf 1952 werkt hij bij de afdeling prijscalculatie.

Henk Buursink

Hendrik Buursink als jongste medewerker bij de Heemaf (1942). Bron: Wynand Buursink.

Hendrik volgt verschillende interne cursussen in de avonduren.

  • 1942-1943 de Ambachtsschool
  • 1943-1948 de Handelsavondschool
  • 1943-1954 cursus Werktuigbouwkunde


1946 - De Heemaf ontvangt schoenzolen voor zijn medewerkers n het kader van een actie van directeur Keus die via bevriende relaties van General Electric uit de Verenigde Staten in het bezit kwam van schoenzolen voor zijn personeel. Na de oorlog was er gebrek aan alles, dus zelfs schoenzolen waren zeer welkom. De jongeman zittend aan de tafel is Hendrik Buursink. Bron: Historisch Centrum Overijssel te Zwolle. Meer info over deze foto.

In 1949 tot 1950 dient Hendrik Buursink als militair in Nederlands Indië en daarna komt hij weer terug bij zijn geliefde Heemaf en weer bij zijn oude afdeling (prijscalculatie). Tussen 1962 en 1967 is hij daar chef geworden. In 1972 zien we hem op de afdeling ADO, en vanaf 1978 op de afdeling OBI. In de jaren zestig van de vorige eeuw gaat de Heemaf op in de veel grotere HOLEC groep en uiteindelijk valt de Heemaf uit elkaar. De activiteiten worden dan elders in de HOLEC groep onder gebracht.

Lees meer

Nico Verhoeff - chef bankwerker EMF Dordt (1938-1976)

Robin Salario stuurde mij enkele foto's van haar oom Nico Verhoeff die tussen 1938 en 1966 bij EMF Dordt heeft gewerkt. Hij was daar lange tijd chef van de bankwerkerij. In 1962 kreeg hij een Delfts blauw bord en een oorkonde omdat hij er 25 jaar werkte. In 1971 overleed hij. Zijn er nog oud collega's die Nico Verhoeff gekend hebben? Reacties graag onderaan deze pagina of per e-mail naar: rudohermsen@hotmail.com dan zorg ik dat ze bij Eveline terecht komen.


Rechts, Nico Verhoeff, links ??


Een foto met geheel links Nico Verhoeff ? Werknemers van EMF Dordt poseren voor de kapot geschoten gebouwen van EMF net na de oorlog. 

EMF Dordt 29-9-1950


Rechts Nico Verhoeff

  
Nico Verhoeff aan het werk. 

Lees meer

Hofstede Crull en de rampspoed bij zijn elektromotorenfabriek "de VIJF" in Doetinchem (1920 - 1934) + 3 FILMS

In 1920 werd in Doetinchem - de bijna vergeten-  elektromotorenfabriek "DE VIJF" opgericht door Rento Hofstede CrullHofstede Crull, was elektriciteitspionier, oprichter van vele elektriciteitscentrales en van de Heemaf, het grootste elektrotechnische bedrijf van Nederland tot ver na WO II. Nadat Hofstede Crull in 1918 ruzie kreeg met de commissarissen van de Heemaf was het de beste oplossing dat Hofstede Crull weg zou gaan. Dit gebeurde ook, maar hij was niet de persoon om stil te gaan zitten.

Hij kocht een stuk grond in Doetinchem aan de Havenstraat (nabij de Oude IJssel en het oude centrum) en richtte daar de nieuwe elektromotorenfabriek "de VIJF" op, een concurrent voor de Heemaf en EMF Dordt. Van elektromotorenfabriek "de VIJF" was weinig bekend behalve dat het geteisterd werd door rampspoed tijdens zijn slechts 14 jarige bestaan. Hofstede Crull had weinig geluk met dit bedrijf dat een geduchte concurrent voor de Heemaf en EMF Dordt had moeten worden, maar heeft niet zo mogen zijn.

Er waren slechts weinig foto's van dit bedrijf bekend maar onlangs kwam een prachtig album uit de jaren 1925-1929 tevoorschijn welke in een van de knipsels in dit artikel wordt beschreven. Het album werd door  gedigitaliseerd. Dit gaf mij aanleiding om mij eens in de geschiedenis van dit bedrijf te duiken dat als rode draad  "rampspoed" door zijn geschiedenis heeft lopen.

De Vereenigde IJzer Fabrieken "De VIJF"
Logo de VIJFOp 11 december 1920 werd op initiatief van Hofstede Crull ten overstaan van notaris Ten Doesschate in Hengelo de NV De Verenigde IJzerfabrieken 'DE VIJF' opgericht. Het bedrijf werd gevestigd in Doetinchem en het ging vooral elektromotoren fabriceren.
Aanvankelijk liep het bedrijf goed. Vele oudgedienden van de Heemaf uit Hengelo, die meer vertrouwen hadden in Hofstede Crull dan in de nieuwe HEEMAF-directie, verhuisden naar Doetinchem en vonden werk in de nieuwe fabriek.

Lees meer

De eerste elektrische wasmachines van Nederland (Vélo) met een elektromotor van de Heemaf (1928) + 2 x FILM

In 1928 bracht het bedrijf "Vélo Waschmachine Maatschappij" de eerste elektrisch aangedreven houten wasmachine van Nederland op de markt en dit verlichtte de werkzaamheden van de huisvrouwen omdat ze niet met hun handen in het water het zware schrobwerk hoefden te doen. Er was natuurlijk nog veel te verbeteren aan deze (semi automatische) wasmachine maar het prototype van de wasmachine zoals wij die nu kennen was gemaakt. Er kwam nog steeds veel handwerk bij kijken. De vrouwen moesten nog steeds het water verwarmen, sop maken, inweken, uitspoelen, mangelen en drogen en als laatste strijken. Verder waren de wasmachines ook te duur voor de gewone man.


Velo reclame rond 1900 (bron: Bas Romeijn).

Heemaf
De Heemaf uit Hengelo was in die tijd het grootste elektrotechnisch bedrijf van Nederland en zij werden gevraagd om de was machine van een elektromotor te voorzien en het was proces deels te automatiseren. Concurrenten als EMF Dordt volgden snel met vergelijkbare elektromotoren voor concurrerende merken en vanaf de jaren dertig voorzag de Heemaf ook vele nieuwe wasmachinefabrikanten van elektromotoren. In totaal kende Nederland 14 wasmachine fabrikanten.

Korte historie van de Vélo wasmachinefabriek (1898 - 1973): 
In 1898 richt Johan Bosch samen met de Amerikaanse Van der Laan een handelsbedrijf op in Rotterdam. Een van de producten die ze invoeren is een patentloze houten wasmachine. De eerste gedachte is natuurlijk dit kunnen wij zelf ook maken. In 1901 gaat de fabriek in een oude boerenschuur van start en zo wordt men de eerste wasmachinefabrikant van Nederland. De zaken gaan zo goed dat men snel moet gaan uitbreiden. 

Lees meer

Elmec bouwdozen gemaakt door AFO

Net na de Tweede Wereld oorlog maakte de Apparatenfabriek Overijssel (AFO) enige tijd meccanodozen van het merk Elmec. Dit was een groot succes bij de jongeren die interesse hadden in techniek en de dozen waren niet aan te slepen. Ton Werkhoven verzamelt deze bouwdozen en hieronder vind u zijn bijdrage.

Ik las uw verhaal over de Overijsselse Apparaten Fabriek en stuur u bijgesloten een aantal foto's op. Ik ben gepensioneerd docent fotografie en verzamel al een tijdje metaalbouwdozen uit de eerste helft van de 20e eeuw. Het merk Elmec was mij jaren onbekend, totdat ik een doosje tegenkwam op Marktplaats. Intussen heb ik er meer dan een dozijn en daarnaast heel veel reserve onderdelen.

 

Ik heb er al meerdere motoren mee gebouwd aan de hand van de oorspronkelijke documentatie en besef dat dit Nederlandse product internationaal een unieke positie inneemt. Geen enkel merk heeft zulke bijzondere elektrische metaalbouwdozen geproduceerd als AFO, Maerklin met Elmex en Meccano hadden weliswaar elektrodozen, evenals de firma Kosmos, maar die halen het niet bij Elmec.

 

{jcomments off}

Lees meer

De website van het Holec Historisch Genootschap heeft tot doel de geschiedenis van de oorspronkelijke HOLEC groep in Hengelo in brede context (waaronder ook die van de elektriciteitsvoorziening en de energie transitie in Nederland) in beeld brengen door het publiceren van artikelen voorzien van foto- en filmmateriaal (YouTube). Wij hebben geen budget en slechts enkele vrijwilligers die ons helpen. 

Bedrijfsfotografen van de reclameafdeling
De meeste foto's op deze website (vooral van de machines en producten die gemaakt werden door de bedrijven) zijn afkomstig van de bedrijfsfotografen die in dienst waren van het bedrijf waar men werkte op een reclame afdeling. Van deze bedrijfsfotografen zijn geen namen bekend en het copyright op de foto's rust dus bij het bedrijf. De vroege foto's, afkomstig van glasnegatieven van het bedrijf Smit Slikkerveer (5000 stuks) zijn ouder dan 100 jaar (1882 - 1930) en gemaakt door bedrijfsfotografen van Smit Slikkerveer. Ook mede directeur Adriaan Pot was een hobby fotograaf.

Heemaf en Hazemeyer hadden al vanaf het prille begin een reclameafdeling met bedrijfsfotografen in dienst. De namen van de bedrijfsfotografen zijn niet bekend (op 1 na) zie lijst onderaan. De meeste foto's en documenten en reclame uitingen in de bekende vakbladen zijn afkomstig van de reclame afdelingen van de diverse Holec bedrijven.

De redactie doet haar uiterste best om de herkomst van beeldmateriaal te achterhalen. Vanwege geen budget en enkele vrijwilligers komen alleen afbeeldingen uit het publiek domein, door instellingen verstrekte persbeelden dan wel beelden met een geschikte creative commons licentie in aanmerking voor publicatie op onze sites.

Wij streven ernaar om altijd de bron en fotograaf bij een foto te zoeken. De bron is vaak wel te vinden, maar de (bedrijfs)fotograaf is vrijwel altijd onbekend. Van externe auteurs die een bijdrage leveren aan onze website wordt altijd gevraagd de bronnen van eventueel meegezonden beelden te vermelden, zodat de redactie kan achterhalen of en zo ja onder welke condities beeldmateriaal kan worden gepubliceerd. Ook zijn er veel oud medewerkers die eigen foto's opsturen met een verhaal. De artikelen en foto's zijn dan met toestemming geplaatst. De foto's zijn altijd gemaakt door een oud collega of door de oud medewerker zelf.

Van veel, vooral historisch, (beeld-)materiaal zijn de rechthebbenden niet meer te achterhalen. Wij beroepen ons dan op de Europese richtlijn verweesde werken ('Orphan Works Directive') die in 2014 in de Nederlandse wet werd geïmplementeerd. Dit geven wij aan onder de foto totdat de rechthebbende zich meldt. Mocht u informatie hebben over de herkomst van beelden op onze site dan houden wij ons aanbevolen. Zo nodig plaatsen wij dan bronnen bij de beelden of gaan wij, in geval beeld onder een betaalde licentie valt, over tot verwijdering van het beeldmateriaal.

Wij hebben toestemming van de volgende bedrijven / families / personen /instellingen om historisch fotomateriaal en documenten te publiceren op deze website:

  • Brush HMA/Smit Slikkerveer
  • Royal Smit Transformatoren
  • Eaton / Hazemeyer / Heemaf
  • Familie Keus
  • Familie Nijland
  • Familie Rosskopf
  • Familie Nolen
  • Familie Smit 
  • Familie Elsenaar (familie van bedrijfsfotograaf Henk Elsenaar, Heemaf).
  • Familie Pot / Paul Asselbergs 
  • Maria Austria Instituut (toestemming om een link te delen m.b.t. foto's van Heemaf en Hazemeyer.
  • OYFO Techniekmuseum (voorheen techniekmuseum het Heim (met bron vermelding).
  • Historisch Centrum Overijssel te Zwolle (met bron vermelding).
  • Archief Dordrecht (met bron vermelding)
  • Andere archieven (met bron vermelding).
  • Architect Reinders. Hij regelde in het HOLEC tijdperk en ver daarna (1969-2000) vrijwel alle beurs stands. Tekeningen en fotomateriaal van beurzen zijn grotendeels gemaakt door dhr. Reinders.
  • Vele oud medewerkers en andere auteurs die tekst en foto's aanleveren voor publicatie.
  • Alle vrijwilligers van het Holec Historisch Genootschap en vaste correspondenten of oud medewerkers die verhalen voorzien van fotomateriaal toesturen.
  • Oud medewerkers en andere lezers van onze website die verhalen voorzien van fotomateriaal toesturen.

Degenen die menen rechten te kunnen doen gelden op gepubliceerde beelden, kunnen zich melden bij de samenstellers van deze website. Graag nemen wij dan de juiste bronvermelding over. Uiteraard zullen wij op verzoek zo snel mogelijk informatie en beeldmateriaal verwijderen indien daarvoor gegronde redenen bestaan. 

Reacties mogelijk gemaakt door CComment

Historische nieuwsflits

Heemaf krantenartikel - machinekamer textielfabriek (1929)

Onlangs vond ik een mooi krantenknipsel van de Heemaf in "de Werkgever" van 1929.

Heemaf artikel uit de Werkgever (1929)

Bron: de Werkgever, eigendom Holec Historisch Genootschap.

 

Schrijf reactie (0 Reacties)

De Westerbork Synthese Radio Telescoop- opening door H.M. Koningin Juliana 24-06-1970

De Westerbork Synthese Radio Telescoop, kortweg WSRT is een uit veertien losse parabolische antennes bestaande radiotelescoop in de bossen nabij Hooghalen in Drenthe. Het terrein waar de antennes opgesteld staan ligt naast het voormalige Kamp Westerbork. De WSRT is op 24 juni 1970 in gebruik genomen en wordt nog steeds voor sterrenkundige waarnemingen gebruikt. In 1999 is het systeem flink gemoderniseerd, waardoor de WSRT kan concurreren met andere radiotelescopen in de wereld. De Heemaf leverde voor dit project het het elektrische deel. 

Radiosterrenwacht Westerbork ingebruiknameRadioTelescoop-doorJuliana24061970-small

Op 24 juni 1970 werd de synthese radiotelescoop bij radio sterrenwacht Westerbork officieel in gebruik genomen door H.M. Koningin Juliana. We zien hier een mooie actiefoto van Koningin Juliana in een helicopter bij de sterrenwacht.

De veertien antennes staan in oost-west richting opgesteld over een lengte van 2,7 kilometer. Door middel van de radio-synthese techniek kan op deze manier een telescoop met een diameter van 2,7 kilometer nagebootst worden (apertuursynthese). Tien antennes hebben een vaste positie en vier kunnen over rails verplaatst worden. De antennes hebben verschillende ontvangers die gevoelig zijn voor radiostraling tussen 350 MHz en 8,3 GHz (golflengtes tussen 92 cm en 3,6 cm).
De WSRT wordt geregeld gebruikt in combinatie met andere radiotelescopen in de wereld om zogenaamde VLBI-metingen (Very Long Baseline Interferometry) te doen en vormt zo onderdeel van het Europese VLBI-netwerk. De WSRT wordt beheerd door de stichting ASTRON.

Foto: Holec Historisch Genootschap / tekst overgenomen uit de Wikepedia

Schrijf reactie (0 Reacties)

HHG Video Box

Cloud tag

Laatste nieuws

Uitgelicht

Statistieken

Aantal bekeken pagina's
7557173

Wie is online

We hebben 226 gasten en geen leden online

DMC Firewall is developed by Dean Marshall Consultancy Ltd