Fred van der Burg stuurde mij een korte e-mail en een aantal foto's met informatie over zijn vader (Cees van der Burg) die vroeger gewerkt heeft bij o.a. zendstation Malabar. Hij heeft meegewerkt aan de ontwikkeling van de lange golf zender van Ir. Dr. C.J. de Groot die tussen 1923 en 1925 de eerste radio telegrafie verbinding maakte van Indonesië met met Nederland. In die tijd een prestatie van wereldniveau. Hij was ook betrokken met de ontwikkeling van de korte golf telegrafie zender Rantja Ekek, die na 1925 furore maakte. 

kortegolf amateurzendinstallatie van medewerker C van der Burg PK1XYCees van der Burg werkte van 1928 tot 1934 op zendstation Malabar. Van 1934 tot 1936 in Batavia als hoofd insulaire verbindingen en van 1937 tot 1943 weer in Bandoeng gedeeltelijk bij het radiolaboratorium Rantja Ekek en gedeeltelijk bij andere radio zend en -ontvangst plekken op de Bandoengse hoogvlakte. Later werd hij de baas bij de PTT.  Samen met zijn broer Jan van der Burg was hij enthousiast radioamateur. Jan van der Burg heeft in het ondergrondse verzet gezeten is gepakt en onthoofd. (zie oorlogsgsravenstichting). Zelf moest hij na de capitulatie verder werken op het radiolaboratorium. In de tijd van zijn internering in Bandoeng heeft hij een radio-ontvanger gebouwd waardoor het kamphoofd op de hoogte bleef van de vorderingen van de geallieerden. Tijdens zijn verlof in 1936 bracht hij een bezoek aan Radio Kootwijk, waar in 1923 de signalen ontvangen werden van zendstation Malabar.

Dr. Ir. C.J. de GrootVoorgeschiedenis:

Ir. Dr. C.J. de Groot was hoofd Technische Telegraaf- en Telefoondienst Nederlandsch-Indië en radiopionier. In 1922 bouwde hij een lange-golf zender in Malabar t.b.v. een radioverbinding tussen Nederlands-Indië en Nederland. Dit was toentertijd de sterkste zender ter wereld. Op 05 Mei 1923 werd de eerste radioverbinding gemaakt tussen Nederlands-Indië en Nederland (Kootwijk) met zijn lange-golf zender.

presentatie radiostation Malabar op de jaarmarkt te Bandoeng

Presentatie radiostation Malabar op de jaarmarkt te Bandoeng. 

Prof. KoomansIn juni 1925 wist Prof. Ir. N. Koomans vanuit het PTT-laboratorium in Den Haag verbinding te krijgen met het Malabarse ontvangstation Rantja Ekek middels een kortegolf telegrafie zender. Dat was een lampzendertje met een golflengte van enkele tientallen meters en een vermogen van nog geen .... duizendste van dat van de grote booglampzender! Dit betekende tevens ook het einde van de lange golf verbindingen tussen Nederland en Indië.

voorkant station

Voorkant station Malabar.

overzicht kloof radiostation

Overzicht kloof radiostation.

De machinehal moet een bonte verzameling generatoren, schakelborden, dynamo's  en zenders geweest zijn van Duitse (Telefunken), Amerikaanse (General Electric) en Japanse makelei. In de beginjaren leverden zij de machines die nodig waren voor het zendstation, maar vanaf 1923 kreeg het Nederlands Fabrikaat voorrang en kregen bedrijven als Heemaf, Stork, Smit Slikkerveer en Smit Transformatoren ook de kans om bij uitbreiding machines te leveren. In 1923 leverde Heemaf Hengelo vier motorgeneratoren aangesloten op een heemaf schakelbord, Willem Smit & Co's Transformatorenfabriek de enorme spoel, Smit Slikkerveer leverde enkele generatoren voor deze zender.

Eveneens behoorde tot deze installatie 4 Transformatoren van 2000 kVA met een overzet verhouding van 25 kV op 6 kV die de eigen 6 kV rail koppelde met het 25 kV net. Tevens waren er 3 Transformatoren voor het eigenbedrijf van 250 kVA met een overzet verhouding van 6 kV op 220 V,  deze waren aangesloten op de 6 kV rail. Gezien de voorkeur voor Nederlands fabrikaat zijn deze waarschijnlijk ook door Smit Transformatoren gebouwd.  In de ingenieur van 1925 stond dit uitgebreid beschreven. Hieronder technische informatie over Malabar uit 1925.

1925-heemaf-malabar1

1925-heemaf-malabar2

Het bewijs dat ook Heemaf was betrokken bij zendstation Malabar. Men leverde 4 motorgeneratoren voorzien van een schakelbord. Bron: de Ingenieur (1925). 

Meer info en foto's van Rantja-Ekek, klik HIER.

Opening Radio Malabar (1923)

De grote spoel van Smit Transformatoren zien we rechts in beeld bij de opening van zendstation Malabar in 1923. Bron: Jan-Willem Udo.

Hieronder de prachtige verzameling digitale foto's die ik ontving van Fred van der Burg. Ik heb ze allemaal geplaatst omdat ze uniek zijn, aangezien er nu niets meer over is van dit ooit zo prachtige zendstation.

Het radiostation

Malabar zendstation .

Landvoogd bij de openstelling voor publiek verkeer op 5 mei 1923 Radio Malabar

Landvoogd bij de openstelling voor publiek verkeer op 5 mei 1923 Radio Malabar.

opening Radiostation Malabar aanbieding bloemen

Opening Radiostation Malabar aanbieding bloemen. (1923)

landmeting ter bepaling van de plaats van de antennemasten het spannen van de antennedraden

Links: landmeting ter bepaling van de plaats van de antennemasten, rechts  het spannen van antennedraden.

tocht naar Padalarang waarschijnlijk met personeel Malabar

Een tocht naar Padalarang door de staf van Radio Malabar. Waarschijnlijk om de waterkrachtcentrale te bezoeken. De vierde persoon van links is de heer Godewski de derde persoon van rechts is zijn vrouw. De tweede van rechts is de moeder van Fred van der Burg.

oprichten antenne

Oprichten antenne.

verankering Antenne

Verankering antenne.

groepsfoto 2

Groepsfoto met het hogere personeel (de witte jassen). 

groepsfoto 7

Groepsfoto met het voltallige personeel.

afkoelinstallatie koelwater zendstation Malabar afkoelinstallatie koelwater zendstation Malabar 2

Afkoelinstallatie koelwater zendstation Malabar. 

antennepark waarschijnlijk voor de omroep te Bandoeng

Antennepark waarschijnlijk voor de omroep te Bandoeng.

personeelsfoto

Personeelsfoto.

bergspoor

 Bergspoor. 

groepsfoto 3

groepsfoto 1 groepsfoto 4

groepsfoto 5

groepsfoto 6

Diverse groepsfoto's van het hogere personeel.

bezoekers op weg naar het station Laboratorium Tegallaga groepsfoto

 Links: bezoekers op weg naar het station, rechts laboratorium Tegallaga groepsfoto.

overzicht radiostation 

Overzicht radiostation.  

overzicht valei

overzicht valei 2 overzicht valei 3

 Overzicht vallei.

personeel

Personeel.

voorkant station 2

Voorkant station Malabar. 

picknick bij het transformatiehuisje picknick bij het transformatiehuisje 2

Picknick bij het transformatorhuisje. 

woonhuis personeel

Woonhuis personeel. 

Radio zendmasten voor de omroep Bandoeng

 Radio zendmasten voor de omroep Bandoeng.

uitzicht op de woonwijk misschien Dajeu Koot

Links: uitzicht op woonwijk, rechts waarschijnlijk Dajeu Koot.

voorkant station 3

Voorkant station Malabar.

weg naar het radiostation voorterrein

 Links, weg naar het radiostation, rechts het voorterrein.

vertrek team technici belast met versterking geluid rede door GG in de Volksraad

Vertrek team technici belast met versterking geluid rede door GG in de Volksraad.

we zoeken het hogerop

We zoeken het hogerop.

gouvernements radio ontvangststatio Kebajoran

Gouvernements radio ontvangststation Kebajoran

presentatie radiostation Rantja Ekek op de jaarmarkt te Bandoeng

Presentatie radiostation Rantja Ekek op de jaarmarkt te Bandoeng.

Laboratorium Tegallaga 150 W zender voor buitenbezittingen

Laboratorium Tegallaga 150 W zender voor buitenbezittingen 

RantjaEkek

RantjaEkek2 RantjaEkek3

Ontvangststation Rantja-Ekek, bron: Universiteit Leiden

Voor meer informatie over de zender in Malabar zie de geschiedenis van Radio Malabar -  DEZE link.

Met dank aan Fred van der Burg. Bron: foto's Fred van der Burg

Comments powered by CComment

Mede mogelijk gemaakt door: 
  
     

De KB archiveert deze website als Digitaal Erfgoed in het kader van een charter van Unesco. 

Contact gegevens:

 

HOLEC HISTORISCH GENOOTSCHAP
Binnenvaart 15
6642 CT Beuningen (Gelderland)
E-mail: info@holechistorie.nl 
Mobiel: 06 19009274